De Erfgoeddag Zuid-Holland, het jaarlijkse congres van Erfgoedhuis Zuid-Holland en de Provincie Zuid-Holland wordt dit jaar gehouden op 4 november 2021, in Schouwburg Kunstmin te Dordrecht. De dag staat in het teken van water en overstromingen en heeft als titel meegekregen ‘De kracht van het water’. Meer informatie, het programma en aanmelden kan via deze pagina.
De kracht van het water
In de nacht van 18 op 19 november 1421, nu 600 jaar geleden, werd de Hollandse rivierdelta getroffen door een hevige natuurramp. De fatale combinatie van hoogwater in de rivieren, een stormvloed vanuit zee én achterstallig dijkonderhoud maakte dat een groot deel van die delta overstroomde. De polder ‘De Grote Waard’ werd geheel door het water verzwolgen en vormde de basis voor de latere Biesbosch. De stad Dordrecht kwam op een eiland te liggen, omgeven door een watervlakte. Omliggende dorpen werden verwoest of elders nieuw opgebouwd.
De overstroming kwam bekend te staan als de Sint-Elisabethsvloed en dit jaar wordt deze gebeurtenis op verschillende manieren herdacht. De ondertitel ‘de kracht van het water’ is voor al deze evenementen de verbindende titel.
De Erfgoeddag 2021 richt zich een groot deel eveneens op deze herdenking, maar we willen wat breder kijken naar de vraag hoe het water het Zuid-Hollandse landschap niet alleen heeft vorm gegeven, maar ook telkens weer kan bedreigen. Hoe water ons landschap beïnvloedt hebben we deze zomer kunnen zien in Zuid-Limburg en de Eiffel.
Lieflijke riviertjes veranderden in kolkende stromen en verwoestten alles op hun weg. De rust lijkt nu weer gekeerd, maar in Duitsland wordt intussen serieus gedacht aan het verplaatsen van dorpen om herhaling te voorkomen, alle technische voorzieningen zoals dijken en stuwen ten spijt. Klimaatontwikkeling, waterbeheer en erfgoed, zowel het landschappelijke als het gebouwde erfgoed, zijn allemaal met elkaar verbonden. Hoe gaan we daarmee om in de komende jaren?
Over de Erfgoeddag
Het programma van de Erfgoeddag wil uitgebreid en nadrukkelijk aandacht besteden aan de opgaven waar we ons in de Hollandse delta voor gesteld zien. Hoe behouden we ons erfgoed bij een stijgende zeespiegel? Hoe gaan we met ons maritieme landschap om? Hoe lang kun je doorgaan met de dijken te verhogen? Welke voorbeelden uit het verleden kennen we? En zijn er ook buitenlandse voorbeelden waar we iets van kunnen leren? In het ochtendprogramma zal een aantal deskundige sprekers u meenemen naar waterbeheer in heden en verleden en u een analyse bieden van dat Hollandse maritieme landschap.
Behalve deze wat ‘zware’ onderwerpen zal er op de dag zeker ook aandacht zijn voor eigentijdse initiatieven en projecten. Ook zullen de positieve kanten van leven met en bij het water worden besproken. Ons bestaan in de delta heeft ons immer ook veel opgeleverd en grote delen van onze economie zijn met water vervlochten.
Na de lunch voorziet het middagprogramma in enkele excursies, naar herbestemming van industrieel erfgoed en een stadswandeling langs Dordrechtse monumenten die verband houden met water. We beëindigen de dag plenair in Kunstmin met een presentatie van de recente tentoonstelling over de Elisabethsvloed in het Dordrechts Museum, waarna er nog ruimte zal zijn voor een afsluitende borrel.